Smarakand- cos niezwykłego...

Bierzemy samochód z kierowca i jedziemy w stronę Samarkandy. Droga w miarę dobra, dwa pasy przez całą podróż 310 km. Raz lepiej raz gorzej, limit prędkości 70km/h gdzie nie gdzie 90km/h.

Trochę jak w bajce… klimat zupełnie inny ale jakoś kojarzy nam się z Pertą…

Samarkanda jest jednym z najdłużej zamieszkanych miast świata. Starożytne miasto pod nazwą Marakanda powstało w VI wieku p.n.e. jako stolica satrapii sogdyjskiej pod panowaniem perskiej dynastii Achemenidów. W 329 r. p.n.e. miasto zostało zdobyte przez Aleksandra Wielkiego. Okres rozwoju nastąpił dzięki powstaniu szlaku jedwabnego, łączącego Europę i Chiny. Samarkanda stała się największym miastem Azji Środkowej.

Samarkanda była jednym z najważniejszych miast w państwach Samanidów i Karachanidów. W 1220 została zburzona przez Czyngis-chana. Jedynie niewielka część populacji miasta przetrwała najazdy mongolskie. W latach 1369–1405 Samarkanda była stolicą rozciągającego się od Indii do Turcji państwa Timura. W ciągu 36 lat władca wzniósł nowe miasto i sprowadził do niego artystów i rzemieślników z całego imperium. Pod panowaniem Timurydów miasto odzyskało swoje dawne znaczenie i stało się jednym z najsłynniejszych ośrodków kultury, nauki i sztuki islamskiej. Największy rozkwit Samarkanda przeżywała w XV wieku za panowania Uług Bega, wnuka Timura.

Zespół Shah-i-Zinda obejmuje mauzolea i inne rytualne budowle z 9-14 i 19 wieku. Imię Shah-i-Zinda (co znaczy „żyjący król”) jest związane z legendą, że Kusam ibn Abbas, kuzyn proroka Mahometa, jest tutaj pochowany. Przybył do Samarkandy z inwazją arabską w VII wieku, aby głosić islam. Popularne legendy mówią, że został ścięty za wiarę, ale nie umarł, wziął głowę i poszedł do głębokiej studni (Garden of Paradise), gdzie nadal żyje.

Gūr-i Amīr lub Guri Amir to mauzoleum azjatyckiego zdobywcy Timura w Samarkandzie w Uzbekistanie. Zajmuje ważne miejsce w historii architektury persko-mongolskiej jako prekursor i model późniejszych wielkich grobowców architektury Mogołów, w tym Ogrody Babur w Kabulu, Grobowiec Humajuna w Delhi i Taj Mahal w Agrze, zbudowane przez perskich perskich potomków, rządząca dynastia Mogołów na subkontynencie indyjskim.
Gur-e Amir jest perski dla „Grobowca Króla”. Ten kompleks architektoniczny z lazurową kopułą zawiera grobowce Tamerlana, jego synów Shah Rukha i Mirana Shaha oraz wnuków Ulugh Beg i Muhammada Sultana. Zaszczycone miejscem w grobowcu jest także nauczyciel Timura Sayyid Baraka.
Najwcześniejsza część kompleksu została zbudowana pod koniec XIV wieku na rozkaz sułtana Muhammada. Pozostały tylko fundamenty madrasah i khanaki, portalu wejściowego i części jednego z czterech minaretów.
Budowa samego mauzoleum rozpoczęła się w 1403 r. Po nagłej śmierci Muhammada Sułtana, dziedzica Tamerlana i jego ukochanego wnuka, dla którego była przeznaczona. Timur zbudował sobie mniejszy grobowiec w Shahrisabz w pobliżu pałacu Ak-Saray. Jednakże, gdy Timur zmarł w 1405 r. Podczas kampanii na jego wyprawę wojskową do Chin, w drodze do Śahrisabz padły śnieg, więc został pochowany tutaj. Ulugh Beg, inny wnuk Tamerlana, ukończył pracę. Za jego panowania mauzoleum stało się rodzinną kryptą dynastii Timuridów.

Registan był sercem starożytnego miasta Samarkandy dynastii Timuridów, obecnie w Uzbekistanie. Nazwa Rēgistan oznacza „miejsce piaszczyste” lub „pustynia” w języku perskim.
Registan był placem publicznym, gdzie ludzie gromadzili się, by słuchać królewskich proklamacji, zwiastowanych przez wybuchy na ogromnych miedzianych rurach zwanych dzharchis - i miejsce publicznych egzekucji. Jest otoczony przez trzy madrasah (szkoły islamskie) o charakterystycznej architekturze islamskiej.
Trzy madrasah z Registanu to: Ulugh Beg Madrasah (1417–1420), Tilya-Kori Madrasah (1646–1660) i Sher-Dor Madrasah (1619–1636). Madrasah to arabski termin oznaczający szkołę.

Ulugh Beg Madrasah (1417–1420)
Madrasah Ulugh Beg, zbudowany przez Ulugh Beg podczas ery Timurid Empire w Timur - Tamerlane, ma imponujący iwan z pishtaq łukiem lancetowym lub portalem skierowanym w stronę placu. Narożniki są otoczone wysokimi minaretami. Panel mozaiki nad łukiem wejściowym iwan zdobią stylizowane ornamenty geometryczne. Kwadratowy dziedziniec obejmuje meczet i sale wykładowe, a otoczone są przez komórki sypialne, w których mieszkali uczniowie. Wzdłuż osi znajdują się głębokie galerie. Pierwotnie Ulugh Beg Madrasah był dwupiętrowy budynek z czterema kopułami darskhonas (sale wykładowe) w rogach.
The Ulugh Beg Madrasah był jednym z najlepszych duchownych uniwersytetów muzułmańskiego Orientu w XV wieku. Abdul-Rahman Jami, wielki perski poeta, uczony, mistyk, naukowiec i filozof studiował na madrasah. Sam Ulugh Beg wygłosił tam wykłady. Podczas rządu Ulugh Beg madrasah był ośrodkiem nauki

Sher-Dor Madrasah (1619–1636)
W XVII wieku władca Samarkandy, Yalangtush Bakhodur, zarządził budowę madrasahs Sher-Dor (Persian: شیردار) i Tillya-Kori (Persian: طلاکاری). Ciekawe są mozaiki tygrysie ze wschodzącym słońcem na grzbiecie, na twarzy każdego łuku madrasy, ponieważ lekceważą zakaz islamu przedstawiający istoty żywe na budynkach religijnych, zwłaszcza że reprezentują one bardziej starożytne motywy religijne mitryki perskiej . W architekturze jest trochę wpływu zoroastryzmu.

Tilya-Kori Madrasah (1646–1660)
Dziesięć lat później zbudowano Tilya-Kori , oznaczający „pozłacany”) Madrasah. Była to nie tylko uczelnia dla studentów, ale także rola wielkiego masjid (meczetu). Ma dwupiętrową fasadę główną i rozległy dziedziniec otoczony celami sypialnymi, z czterema galeriami wzdłuż osi. Budynek meczetu (patrz zdjęcie) znajduje się w zachodniej części dziedzińca. Główna sala meczetu jest obficie złocona.

Rynek Siab jest dogodnie zlokalizowany, a wielki meczet Bibi-Khanim oddalony jest o zaledwie kilka minut spacerem. Niedaleko bazaru znajduje się kolejny punkt orientacyjny - Meczet Hazrat Khizir. Obszar rynku imponuje 5 ha rzędów handlowych. Główne wejście jest wykonane w postaci wysokiego trzykrotnego łuku ozdobionego niebieską mozaiką. Wiersze handlowe są pod namiotami, które chronią bazar przed palącym słońcem latem oraz przed wiatrem i deszczem zimą

Meczet Bibi-Khanym Jest jednym z najważniejszych zabytków Samarkanda. W XV wieku był to jeden z największych i najwspanialszych meczetów w świecie islamskim. Do połowy XX wieku przetrwała tylko wspaniała ruina, ale główne części meczetu zostały odrestaurowane w okresie sowieckim.
Po swojej kampanii w Indiach w 1399 r. Timur (Tamerlane) zdecydował się na budowę gigantycznego meczetu w swojej nowej stolicy, Samarkandzie. Kiedy Timur wrócił z kampanii wojskowej w 1404 r., Meczet został prawie ukończony. Jednak Timur nie był zadowolony z postępów w budowie i natychmiast wprowadzono różne zmiany, zwłaszcza na głównej kopule.
Od początku budowy ujawniły się problemy integralności strukturalnej konstrukcji. W celu ratowania meczetu podjęto różne rekonstrukcje i posiłki. Jednak już po kilku latach pierwsze cegły zaczęły wypływać z ogromnej kopuły nad mihrabem. Skala planów Timura spowodowała, że techniki budowlane w tamtym czasie osiągnęły swój limit, a integralności budynku nie pomógł pospieszny charakter jego budowy.
Pod koniec XVI wieku Abdullah Khan II (Abdollah Khan Ozbeg) (1533 / 4-1598), ostatni dynastia Shaybanidów Khan z Buchary, anulował wszystkie prace restauracyjne w meczecie Bibi-Khanym . Potem meczet powoli się pogarszał i stał się ruiną ogarniętą wiatrem, pogodą i trzęsieniami ziemi. Wewnętrzny łuk konstrukcji portalu ostatecznie zawalił się w trzęsieniu ziemi w 1897 r. W ciągu wieków ruiny zostały splądrowane przez mieszkańców Samarkandy w poszukiwaniu materiałów budowlanych, zwłaszcza cegieł z murowanych galerii wraz z marmurowymi kolumnami.
Pierwsze podstawowe dochodzenie w sprawie zabezpieczenia ruin nastąpiło w czasach sowieckich. Pod koniec XX wieku rząd uzbecki rozpoczął renowację trzech budynków kopuły i głównego portalu. W 1974 r. Rząd ówczesnej Uzbekistanu SSR rozpoczął kompleksową rekonstrukcję meczetu Dekoracja kopuł i fasad została gruntownie odrestaurowana i uzupełniona. Podczas tych uzupełnień do głównego sanktuarium iwan meczetu dodano zespół inskrypcji ujawniających Surat Al-Baqarah (Krowa) Koranu . Od 2016 r. Trwały prace nad odbudową meczetu .

Zdjęcia (46)

Komentarze (2)